To 1ο Θερινό Σχολείο στις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Τέχνες, που διοργάνωσε η Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας του Ινστιτούτου Πληροφοριακών Συστημάτων του Ερευνητικού Κέντρου Αθηνά στο πλαίσιο της Εθνικής Υποδομής ΑΠΟΛΛΩΝΙΣ ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία!
Στους φιλόξενους χώρους του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών στην Τροίας 2, για πέντε ημέρες, από τις 15-19 Ιουλίου, περισσότεροι από είκοσι ομιλητές/διδάσκοντες και τριάντα φοιτητές και ερευνητές των Ανθρωπιστικών Επιστημών, προσεγγίσαμε τις βασικές αρχές της θεωρίας και πράξης της αναδυόμενης επιστημονικής περιοχής των Ψηφιακών Ανθρωπιστικών Επιστημών. Το ενδιαφέρον για συμμετοχή υπήρξε μεγάλο, με τις αιτήσεις να ξεπερνούν τις 200! Κατόπιν επιλογής, προέκυψαν 30 μαθητές, προερχόμενοι από διαφορετικές επιστημονικές περιοχές (ιστορία, αρχαιολογία, φιλολογία, γλωσσολογία, διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς, ανθρωπολογία, επικοινωνία, αρχειονομία, βιβλιοθηκονομία, φιλοσοφία, θεολογία, νομική και πληροφορική) αλλά και διαφορετικές βαθμίδες (προπτυχιακοί φοιτητές, μεταπτυχιακοί, υποψήφιοι διδάκτορες, μεταδιδάκτορες και επαγγελματίες). Η ποικιλία αυτή συνέβαλε στη δημιουργία ενός πολύ γόνιμου κλίματος, με ενδιαφέρουσες ερωτήσεις και ενεργή συμμετοχή των μαθητών του θερινού σχολείου. Μέσα από εισηγήσεις και πρακτικές ασκήσεις, καλύφθηκαν διαφορετικές όψεις του πολυεπίπεδου αυτού πεδίου και αναδείχθηκαν ψηφιακές μέθοδοι, πρακτικές και εργαλεία που μετασχηματίζουν την έρευνα στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Οι θεματικές γύρω από τις οποίες οργανώθηκε το πρόγραμμα του θερινού σχολείου ήταν: α) η πρόκληση της ψηφιακότητας, β) ερμηνεύοντας τα δεδομένα – από τη διαχείριση στην επιμέλεια, γ) οπτική αναπαράσταση και παρουσίαση της πληροφορίας, δ) ψηφιακή ανάλυση κειμένου, και ε) διαχείριση και ανάλυση χωρικής πληροφορίας. Σε όλες τις θεματικές, η συμμετοχή και το ενδιαφέρον των μαθητών υπήρξε μεγάλο και ουσιαστικό.
Η πρώτη μέρα του θερινού σχολείου έκλεισε με μία ομιλία ανοιχτή στο κοινό, που πραγματοποιήθηκε σε συνδιοργάνωση με την Εθνική Βιβλιοθήκη – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με προσκεκλημένη ομιλήτρια την καθηγήτρια του EPFL Sarah Kenderdine και θέμα “Archives in motion: digital collections and experimental museology.” Την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία ακολούθησε μια εξίσου ενδιαφέρουσα συζήτηση, που συντόνισε η Αγιάτις Μπενάρδου (University of Glasgow και Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας). Η “Ψηφιακή Επιμέλεια και Ανοιχτή Επιστήμη” ήταν το θέμα στρογγυλής τράπεζας που πραγματοποιήθηκε την προτελευταία μέρα του θερινού σχολείου, με συντονιστή τον Κωστή Δάλλα (University of Toronto και Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας) και προκάλεσε γόνιμο διάλογο και ζωηρή συμμετοχή στη συζήτηση. Το θερινό σχολείο έκλεισε με την καταληκτήρια ομιλία του Seamus Ross (University of Toronto) με θέμα “Digital analytics and discourse: delivering resilience and resonance in the Humanities,” κατά την οποία οι συμμετέχοντες διατύπωσαν σε πραγματικό χρόνο και με διαδραστικό ψηφιακό τρόπο τις απόψεις τους για τα ερωτήματα που έθετε ο ομιλητής, χωρίς μάλιστα να πτοηθούν από τον ισχυρό σεισμό που σημάδεψε την τελευταία ημέρα του θερινού σχολείου! Θερμές ευχαριστίες οφείλουμε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που φιλοξένησε τα μαθήματα του θερινού σχολείου, την Εθνική Βιβλιοθήκη – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, για τη συνδιοργάνωση της ομιλίας της S. Kenderdine, τη LIFO/Lifo.gr, χορηγό επικοινωνίας της εκδήλωσης, και Tofarmakeiomou.gr, για τη χορηγία του σε είδη που εμπλούτισαν τις τσάντες του θερινού σχολείου.
Η επιτυχία του όλου εγχειρήματος, κατά την κοινή ομολογία των συμμετεχόντων, μας γεμίζει χαρά και αισιοδοξία, και μας τροφοδοτεί με δύναμη, όρεξη και νέες ιδέες για τη διοργάνωση του 2ου Θερινού Σχολείου στις Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Επιστήμες το καλοκαίρι του 2020.
